Tisha B’av – Een jaarlijkse vastendag in het Jodendom

Het Jodendom kent een schat aan traditionele en Bijbelse gebruiken. Van bijzondere inzettingen die eeuwenlang worden overgedragen tot belangrijke feestdagen waarover we in de Bijbel lezen. Van de wekelijks terugkerende Shabbat tot het jaarlijkse Loofhuttenfeest: ieder feest is uniek en geweldig om in Israël mee te maken. Met vandaag in deze blog: een jaarlijkse vastendag van het Joodse volk, namelijk Tisha B’av dat plaatsvindt op 6 en 7 augustus van dit jaar. Zelf deze bijzondere feestdagen beleven in Israël? Bekijk dan onze Israël reizen en ga mee op reis!

Tisha B’av, wat houdt het in?

Tisha B’av is een jaarlijkse vastendag in het Jodendom, die dit jaar plaatsvindt van zaterdagavond 6 augustus tot en met zondagavond 7 augustus. De dag zelf is bekend bij de Joden als een van de meest treurige dagen in de Joodse historie. Ze hebben namelijk vanaf die datum een aantal rampen moeten doorstaan die de Joden niet snel meer zullen vergeten. De nationale rouwdag vindt plaats om de reden dat zowel de Tempel van Salomo door het Neo-Babylonische Rijk (in 587 voor Christus) als de Tweede Tempel door het Romeinse Rijk in Jeruzalem (in 70 na Christus) is vernietigd. De kalenderdatum ‘Av 9’ betekent ‘dag negen’ en is ook de tijd van de val van Bethar en het einde van de Joodse opstand tegenover Rome.

Daarnaast benoemt de Talmoed onder andere nog expliciet dat het volk van Israël het Beloofde Land niet wilde binnengaan en vervolgens ook niet mocht binnengaan (Numeri 14). Nog later werd op deze Joodse datum in 1492 het bevel opgelegd om alle Joden uit Spanje te verwijderen. Dit is ongeveer in grote lijnen wat Tisha B’av inhoudt.

De historie van Tisha B’av

Tisha B’av kent een verdrietige historie die nog steeds wordt herdacht door Joden wereldwijd. Dit is ook gelijk de reden dat Tisha B’av ieder jaar weer religieus wordt gevierd. De rouwdag is niet alleen ingesteld voor het vasten en bidden, het is ook om het lijden te herdenken dat het Joodse volk is overkomen door de jaren heen. Waardoor ze vandaag de dag de positie hebben die ze nu in de wereld bezitten. Het begon wanneer de Joden zaten te wachten om een weg naar het Beloofde Land te vinden, waarna ze jammer genoeg geen uitzicht kregen op een nieuw leven in Israël.

Hierna kwam de eerste tegenslag voor het volk toen de Eerste Tempel werd vernietigd door de Babyloniërs. Gedurende deze inval werden ongeveer 100.000 Joden omgebracht en de Joden die het hadden overleefd werden verbannen. De Romeinen bouwden rond 133 na Christus de stad Aelia Capitolina op de heilige plaats. Daarop volgde de tijd van het Romeinse Rijk, die het land toen ook bestuurde. In deze periode werd eveneens de Tweede Tempel vernietigd en kwamen meer dan 2.500.000 Joden om door middel van oorlogen, hongersnoden en ziekten. Daarnaast werden naar schatting 100.000 Joden door de Romeinen ofwel in de gevangenis gezet ofwel als slaven verkocht voor arbeid en bloedsport.

De Eerste Kruistocht en de Holocaust

 

Na deze rampen was dit overigens nog niet het einde van het tijdperk waarmee de Joden te maken hadden. Ongeveer rond het jaar 1095 werd de Eerste Kruistocht aangekondigd door paus Urbanus II. Deze kruistocht heeft uiteindelijk geleid tot duizenden Joden die omkwamen in de strijd, terwijl de overlevende Joden uit hun huizen werden gezet en een leven lang hadden te leiden met angst en onrust. Uiteindelijk was een van de laatste klappen die het Joodse volk kreeg uitgedeeld de Holocaust, WO II in Duitsland, waar maar liefst een derde van de Joodse bevolking wereldwijd werd geëlimineerd.

Wat doen de Joden op deze dag?

Allereerst zoals hierboven beschreven, moeten alle Joden verplicht vasten om een uiting te geven aan het verdriet dat ze ervaren door middel van de verwoesting die het volk van de Torah is aangedaan. Daarnaast is het belangrijk voor het volk om eigenlijk de gehele dag door te bidden en God te aanbidden. De Joden geloven dat door middel van het lezen van de Thora hen dit een stukje dichter bij hun Schepper brengt. Verder is het ook nog belangrijk dat ze een bezoek brengen aan de synagoge, zo lang als ze dat willen in principe. Je zult je ervan bewust zijn dat je, als je op Tisha B’av naar de synagoge gaat, niet de enige bent tussen andere rouwende mensen.

Andere dingen waar de Joden zich aan moeten houden op Tisha B’av zijn onder meer onthouding van seksuele activiteiten, scheren en het aanbrengen van cosmetica (make-up), bruiloften, kappers, muziek luisteren en zwemmen, het eten van een ‘voorvast’ maaltijd of ‘seudah ha-mafaseket’ (maaltijd van scheiding), onthouding van (glim)lachen en verwaande gesprekken. In de laatste negen dagen van de drie weken is het ook verboden om vlees te eten of wijn te drinken behalve op Shabbat, of zelfs kleding te wassen.

Ten slotte wordt van de Joden verwacht dat ze volledig voorbereid en klaar zijn voor het vasten. De voorvaste maaltijd bestaat uit traditioneel brood, water en een hardgekookt ei dat in as is gedoopt.

Waarom is Tisha B’av zo belangrijk voor de Joden?

Tisha B’av wordt dus jaarlijks herdacht door de Joden, maar wat is nu de reden dat het zo’n belangrijke dag is voor hen?

  • Inzicht in de Joodse historie;

Het is allereerst een belangrijke dag omdat het een inzicht geeft in de Joodse historie. Deze is namelijk overspoeld met dood en verderf tegen de Joden door met name mensen uit andere culturen en religies. Dagen als deze herinneren het verleden en brengen deze in het heden voor het Joodse nageslacht en mensen van andere religies.

  • Het beeldt de gruwelijkheden uit die het Joodse volk zijn aangedaan

Tisha B’av is ook een belangrijke herdenkingsdag aan al het lijden dat de Joden in deze tijdsperiode hebben moeten doorstaan. Dit wordt zo georganiseerd om de kinderen/jongeren in te laten zien hoe belangrijk deze dag is en hoe lang de Joden ervoor hebben moeten strijden voordat ze eenmaal vrede hadden bereikt.

  • Het leert ons om de geschiedenis niet te herhalen

Wanneer we niet letten op bepaalde tekenen kan de geschiedenis zich herhalen. Op Tisha B’av worden mensen geconfronteerd met het feit dat haasmisdrijven tegen sommige religies uit de hand kunnen lopen als mensen blijven zwijgen en hun mond niet opendoen.