Warschau, de hoofdstad van Polen, kende voor de Tweede Wereldoorlog een Joodse gemeenschap van ruim 390.000 mensen. Het Warschau van nu herinnert ons weinig uit het verleden. Wie nu Warschau bezoekt, komt terecht in een bruisende stad met een prachtige eeuwenoude wijk, de Stare Miasto. Deze wijk lag door de verwoestende Tweede Wereldoorlog in puin. Na de oorlog is Stare Miasto met oude materialen weer gerenoveerd en de oude binnenstad werd in 1980 aan de Unesco Werelderfgoedlijst toegevoegd.
Het Joodse getto
Op 1 september 1939 viel Duitsland Warschau binnen. Vanaf dat moment werd de Joodse bevolking systematisch onder erbarmelijke omstandigheden opgesloten in het getto, om uiteindelijk weggevoerd te worden naar het voormalig concentratiekamp Treblinka. Gedurende het bestaan van Treblinka wisten duizend mensen te ontsnappen, maar slechts negentig van hen wisten uit handen van de nazi’s te blijven. Een van de mensen die Treblinka overleefde, was Samuel Willenberg. Samuel ging in Israël wonen als beeldhouwer, schilder en schrijver. Hij schreef ‘Revolt in Treblinka’ (Opstand in Treblinka) in het Hebreeuws, Pools en het Engels in 1986. Het ging over zijn tijd in het kamp en de opstand. Samuel ontving meerdere onderscheidingen. Samuel Willenberg overleed als laatste van de overlevenden van kamp Treblinka op 19 februari 2016. Van het Joodse getto is nu niet veel meer over dan enkele stukjes muur die rond het getto heeft gestaan.
Door moed konden 2500 Joodse kinderen overleven
In Warschau ontkom je niet aan de tragische historie van deze prachtige stad. Maar door moed hoop en kracht heeft Irene Sandler zich laten leiden. Deze bijzondere vrouw was een van de meest toegewijde en actieve werkers die Joden hielpen tijdens de nazi-bezetting van Polen. Door haar moed konden niet alleen 2500 Joodse kinderen overleven, maar ook de generaties van hun nakomelingen.
We staan ook tijdens deze reis stil bij hen die een bijzondere bijdrage hebben geleverd voor de vrijheid en het leven van Joodse mensen.
