Van 11 t/m 18 november 2019 vertrok een groep enthousiaste reizigers naar het Beloofde Land voor de Israëlreis van Eilat naar Jeruzalem. In acht dagen trok de groep onder leiding van Nederlandstalige gids Ayala Zion van het zuidelijkste puntje van Israël, Eilat, door de woestijn naar Jeruzalem. Reiziger br. Frans van de Sande schreef een uitgebreid reisverslag dat hij graag met ons wilde delen. Deze week deel 3, over de reis van Eilat naar Jeruzalem.

 

Vrijdag 15 november – Herodion, Yad Vashem en begin van Sabbat waarna Sabbatmaaltijd

Evenals eerdere dagen gaat om 06.00 de wekker zodat het bezoek aan het Herodion al tijdig kan beginnen.

We dienen eerst een heel stuk om te rijden, aangezien dit adres in Palestijns gebied ligt en er dus beperkte controleposten zijn.

Eenmaal op het Herodion krijgen we uitleg door Ayalah over het hele bolwerk dat dus door mensenhanden is aangelegd. Niet alleen voor de toenmalige begraafplaats van koning Herodes (de Grote), maar waar hij evenals op Massada mensen ontving en er feesten gaf. Het is een hele gewaarwording hoe iemand op zulke wijze een volk voor zich laat werken en nog meer tot eigen glorie. Eigenlijk is het gewoon wanstaltig dat mensen het in die tijd moesten ondergaan. We zien de vele zuilen waar destijds de kleurrijke mozaïeken lagen en ornamenten uitgebeiteld waren.

Na dit toch bijzondere bezoek rijden we weer terug naar Jeruzalem. Het programma is omgezet, vanwege het risico dat het gaat regenen. Bij ons stelt dat niet zoveel voor, maar wanneer hier de olie uit het wegdek omhoog komt en het zand meer op een plaat gaat lijken waar groene zeep overheen is gesmeerd voelt dat niet meer zo lekker en ‘lopen’ wordt dan ook niet meer wat het moet zijn.

We arriveren op de berg Herzl en komen bij het gedenkpark Yad Vashem; handen en namen. Hier worden niet alleen de vermoorde Joden herdacht, ook alle mensen die omgebracht zijn met een beperking, verstandelijk en psychiatrisch, blinden, zigeuners en zo nog heel wat groepen. Vanuit de kampen die er destijds waren zijn is niet alleen de Jodenster een teken, ook de roze driehoek voor homo’s en meer van deze tekens. Ieder gaat zijns weegs en kan zodoende niet alleen het museum in rust en stilte in zich op nemen, ook de overige gebouwen worden bezocht, waaronder het kindermonument. Hier worden per dag 25.000 namen opgenoemd van kinderen, hoe jong ze waren en waar ze zijn vermoord. In het midden staan 7 kaarsen; het getal van de volheid waarvan het licht in talloze spiegels weerkaatst wordt en er tot in het oneindige lichtjes branden. Ook bezoeken we de ‘synagoge’ daar staan op de grond alle namen van de concentratiekampen opgeschreven met een centrale vlam. Ook onze voormalige koningin Beatrix is hier eerder geweest en heeft er een bloemenkrans gelegd.

Het is een emotionele ervaring, temeer hoe we zien dat er na die tijd nog vrij weinig geleerd is door de mensheid. Je zou verwachten dat waardering, erkenning, vrede, bemoediging en tolerantie vanaf toen toch anders zouden worden ingeschat.

Vanaf Yad Vashem gaan we naar de oude stad van Jeruzalem. Na een koffiemoment gaan we naar de 19 meter hoge Kotel en maken er het begin mee van de sabbat. Deze begint op vrijdagavond, vanaf zonsondergang en duurt tot net na zonsondergang op zaterdag. Inmiddels kom ik hier voor de zesde keer, maar zo druk heb ik het op dit plein voor de muur nog nooit gezien. Je kan ook bijna over de koppen lopen. En toch …. ik zie hoe er velen met elkaar ruimte maken en samen dansen, al lijkt het er meer op dat ze in rondjes achter elkaar aan hossen en vrolijke liederen zingen. Ik ga er ook heen met keppeltje op en wordt door allen meteen in de rij toegelaten, ondanks dat ik een heel ander keppeltje heb. Er zijn niet alleen 24 officiële richtingen binnen het joodse geloof, daarnaast heeft elke richting ook nog haar eigen kleding en soorten van keppeltjes.

En ook hier ondervind ik het enthousiasme van zang en vreugde met elkaar. De Hebreeuwse liederen die er worden gezongen zijn me niet vreemd en kan ik gemakkelijk mee zingen. Het doet me ook goed en er komt zelfs een moment van heimwee naar de vieringen waar ik toch heel wat jaren aan deel heb genomen.

Na ook dit hoogtepunt worden we naar het hotel gebracht waar een sabbatsmaaltijd volgt. Vooraf heb ik een en ander opgeschreven voor de zegenspreuken over de wijn en het brood, maar ook over ieder persoonlijk van onze groep. In de gezinnen is het ook gebruikelijk dat er voor iedereen een zegen gevraagd wordt, dat niet alleen voor het moment van de sabbatsavond geldt. Het is een groots feestgebeuren.

 

Zaterdag 16 november – Sabbat, Olijfberg, Oude Stad, Graftuin en show in de Citadel

We beginnen met een moment van geduld. We zijn niet de enigen die graag vanaf de top op de olijfberg willen starten en doen er bijna een uur over eer we vanaf het hotel op de bewuste plaats zijn. Het is er echt druk en kunnen we op een mooie plaats ons rustig concentreren op de uitleg die we krijgen.

We openen met psalm 122 en de tekst uit Micha 4. Jeruzalem, wordt toegeschreven als stad van David en zo ook de olijfboom. De boom waar Zacheüs is klom toen Jezus naar Jericho ging wordt toegeschreven aan Saul. Het is een Zichamor; een boom die maximaal 800 jaar oud wordt, terwijl een olijfboom voor eeuwig blijft groeien, mits hij niet wordt gekapt. Ook Jesaja 56, 5 wordt niet vergeten. Mede daarom heeft Jeruzalem de vorm van een harp.

We kijken naar de oostelijke muur van het tempelplein, waar onder het huidige bouwsel op de top van de berg Moria de plaats ligt waar Abraham zijn zoon Isaak moest offeren. Toch lezen we er heel wat anders, want Abraham moest Isaak ‘binden’. Niet als offer, maar om Gods wet te mogen kennen en uit te voeren, wat hij weer doorgaf aan zijn zoon Jacob. Op afstand zien we ook de gouden poort. Velen kennen deze naam, en ook nu laat de Hebreeuwse taal ons zien dat de juiste benaming is: poort van genade. Het was ook de enige poort die met een enorme brug vanaf de olijfhof te bereiken was. Ook is dit de oostelijke toegangspoort naar het tempelplein, vanaf de plaats waar de zon opkomt en het Licht zich laat zien. Het Licht is de naam voor Jezus die het verbond van God met zijn volk laat zien en met allen die hem erkennen als Gods zoon en koning der eeuwigheid.

Naar beneden lopend zien we de plaats waar Jezus over Jeruzalem weende. Dit gaat over een moment, ver voor zijn intocht in deze stad waarover vele profeten hebben geschreven. Over iedere mens die hem niet aanneemt zal Jezus intens droef zijn omdat hij de heilsboodschap van zijn en onze Vader voor iedereen heeft uitgedragen tot zelfs op het kruis waar hij zijn bloedoffer gaf.

Alles bij elkaar duurt het wel een tijd, maar ook hiervoor moeten we de tijd nemen. Ook wijzelf dienen tijd te nemen, anders lopen we aan onszelf voorbij. Daarom gaan we naar de olijfhof, naar de kerk van alle natiën, waar de steen ligt die toegeschreven wordt aan zijn diepe angst en verdriet. Hierna lopen we door de leeuwenpoort en gaan naar de vijvers van Bethesdah; huis van schaamte, omdat iedereen die aan de vijver lag een gebrek had. Het is een tekenend beeld hoe mensen ook toen al uitgestoten werden omwille van een huidziekte, een mankement of ernstige beperking.

Jezus heeft ook gezegd dat hij niet voor de gezonden kwam, maar voor de zieken. Nu mogen we ‘zieken’ ook zien naarmate mensen blind zijn voor hun eigen levenspad en de wijze hoe ze dat in de praktijk brengen. Daarom gebeurde het ook dat hij juist op die plaats de man genas. Hierna volgen we na de leeuwenpoort de staties van de kruisweg, hoe Jezus deze ongeveer heeft gelopen door de straten al lopen we nu op een niveau dat er inmiddels zo’n 8 tot 9 meter boven ligt. Het Jeruzalem van die tijd is intussen heel wat keren verwoest en vormt zo een soort tel en komt alleen maar hoger en hoger te liggen. De laatste statie is in de grafkerk, of liever; verrijzeniskerk. Je moet wel even door het hele circus heen kijken en de boodschap van zijn verrijzenis zien. Dan zie je hoe God zijn woord gestand doet. Om hier een beter beeld van te krijgen lopen we naar het tuingraf wat buiten de oude muur ligt. Een ideale plaats voor gebed en overdenking omdat het in rust gebeurt. Ook voor ons geldt dat wanneer we beslissingen moeten nemen dient het in rust en overtuiging te gebeuren. Dan weet je dat je het goed doet.

Het is niet alleen heel goed om deze zaken te beseffen, ook wordt het nog eens bevestigd wanneer we landgenoten ontmoeten en zien hoe ook zij bevlogen zijn met geloof en overtuiging. Je kan ook niet zonder Jezus, omdat zijn naam vanuit het Hebreeuws, Yeshua, de betekenis heeft: Gods redding. Jezus zei over zichzelf dat hij de hoeksteen is (lees: sluitsteen). De steen die begon uit de hand van David tegen Goliat is Jezus zelf. In Lucas 22, 39-46 komt de centrale boodschap terug doorheen het lijden van Jezus.

Nu we in Jeruzalem zijn gaan volgen we ook een deel over de derde en huidige stadsmuur. We lopen vanaf de oostelijke muur, vlakbij de Davidsburcht, naar de Damascuspoort en zien er de meest onverwachte situaties. Niet alleen hoe mensen leven en er hun huis en ‘tuin’ hebben, maar ook op afstand het stadhuis en andere gebouwen.

We besluiten deze intensieve dag met een prachtig slotstuk. We gaan naar de burcht van David waar enkele keren per week een licht en klankspel wordt getoond. Het is niet zomaar een film maar vanaf het begin tot het einde een visualisatie over het leven van David; als kind, als jongeman die Goliath versloeg en als man die na Saul koning werd. Het mooie van deze naam; koning David is dat het vertaald uit het Hebreeuws heet: de geliefde koning.

Klik hier voor deel 4 van dit reisverslag.

Ook mee op verzorgde rondreis door Israël? Bekijk onze reizen.